Natuurontwikkeling langs de Donge
Nieuwe inzichten in het waterbeheer hebben er toe geleidt dat er meer aandacht is voor het inrichten van een “natuurlijke omgeving” van het landschap. Waar eens sloten werden rechtgetrokken om het water zo snel mogelijk af te voeren, herstelt men tegenwoordig de natuur door nieuwe beken te graven en de hoogte van de waterstand te reguleren waardoor meer “natte” natuur ontstaat.
De Donge
Dat Nederlanders de strijd met het water aangaan weten we allemaal. Ook ver van zee worden er talrijke waterwegen beheerd om er voor te zorgen dat we geen natte voeten krijgen of dat de grond te droog wordt. Het reguleren van de waterstanden in sloten, beken en kanalen is vaak niet goed zichtbaar maar daarom nog niet minder belangrijk. Zo wordt ook het water in de Donge gereguleerd zodat Dongen niet, zoals tot in de jaren ’70 van de vorige eeuw, regelmatig het nieuws haalde doordat de toen nog erg vervuilde Donge overstroomde. Er zijn sinds die tijd veel maatregelen genomen om de Donge te bedwingen. Zo werden er verschillende stuwen in de Donge geplaatst en werd er iets ten noorden van ’s Gravenmoer een afwateringskanaal gegraven om het water uit de Donge bij Keizersveer op het Oude Maasje te lozen. Overstromingen hebben sinds die tijd daardoor niet meer plaatsgevonden.
Het gevolg van al deze maatregelen was dat er van het snelst stromende riviertje van Nederland die de Donge ooit was er niet veel meer overbleef. De verbinding tussen de bovenloop van de Donge (tussen de bron bij Baarle-Nassau en Tilburg) met de benedenloop (vanaf Tilburg tot de monding) verdween grotendeels terwijl er hele stukken werden rechtgetrokken. Gelukkig zijn de zienswijzen op de landschapsinrichting veranderd, wat resulteert in een aantal projecten om de natuur terug te brengen in het landschap.
Dongevallei
Dongevallei Tilburg
Door ontginningen en ruilverkaveling in het stroomgebied van de Donge is er een kunstmatig, en grotendeels gegraven, beekdal ontstaan. Met het ontwikkelen van uitbreidingsplan de Reeshof heeft de gemeente Tilburg het initiatief genomen om de natuurlijke stroom grotendeels te herstellen. Dwars door de Reeshof is een nieuwe beekloop gegraven en is de deklaag verwijderd. De natuur heeft zich de afgelopen jaren volop ontwikkeld in dit gebied. Het water wordt via een brede waterloop afgewaterd op het Wilhelminakanaal.
https://knnv.nl/wp-content/uploads/sites/31/2020/12/2018-Dongevallei-Ecologische-info-Beheerplan.pdf
Reeshofweide en Lange Rekken
Om de verbinding tussen de boven- en benedenloop van de Donge te herstellen is enkele jaren geleden een nieuwe verbinding gemaakt in de vorm van een sluisje en een nieuw gegraven, meanderende, beek die aansluit op de bestaande Donge. Als je Uitbreiding C volgt kom je op het stuk tussen de Flaassendijk en het Wilhelminakanaal halverwege deze nieuwe beek tegen. Enkele tientallen meters naar het westen voegt deze zich bij de bestaande Donge om vervolgens via de Lange Rekken richting Dongen te stromen. Wil je een goed zicht hebben op de natuur die zich hier ontwikkeld dan is het aan te raden om eens vanaf Dongen (Vierbundersweg of Vaartdijkbrug) langs de Donge naar Flaassendijk te wandelen. Net buiten de gemeentegrens krijgt de natuur hier volop kans om zich te ontwikkelen.
Ecologische verbindingszone
Over de Ecologische verbindingszone ten noorden van Dongen is een aparte pagina geschreven. Volg de link om verder te lezen.
Meer lezen?
De Dijkjes in ’s Gravenmoer
Dongevallei Reeshof/Tilburg
Reeshofweide
Lange Rekken
https://nl.wikipedia.org/wiki/Donge
Lange Rekken-Koeweiden en andere nieuwe natuur in het stroomgebied van de Donge.
https://knnv.nl/wp-content/uploads/sites/31/2020/12/2018-Dongevallei-Ecologische-info-Beheerplan.pdf
https://tilburg.knnv.nl/wp-content/uploads/sites/31/2021/07/2021_folder-Lange-rekken.pdf
https://tilburg.knnv.nl/werkgroep-dongevallei-2/
https://www.facebook.com/groups/3947509648613741